Pobierz powyższą tablicę w PDF:

https://saskie-centrum.caritas.pl/wp-content/uploads/2024/08/Standardy-Ochrony-Maloletnich-tabliczka.pdf

 

 

Pobierz naszą kompletną procedurę w PDF:

https://saskie-centrum.caritas.pl/wp-content/uploads/2024/08/Polityka-oraz-procedury-ochrony-dzieci-przed-krzywdzeniem_Saskie-Centrum-Rodziny-Caritas.pdf

 

 

STANDARDY I POLITYKA OCHRONY MAŁOLETNICH

PRZED KRZYWDZENIEM

DATA WPROWADZENIA W ŻYCIE: 29 LUTY 2024

 

Preambuła, czyli wstęp do dokumentu

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Saskiego Centrum Rodziny jest działanie dla dobra małoletnich oraz w ich najlepszym interesie. Dzieci traktowane są zawsze z szacunkiem oraz z uwzględnieniem ich indywidualnych potrzeb. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy w jakiejkolwiek formie wobec dziecka. Każdy pracownik czy wolontariusz placówki, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych placówki oraz swoich kompetencji.

Podstawy prawne Polityki ochrony dzieci/młodzieży

1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej;

2. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 2017 r. poz. 682), Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1606);

3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o Przeciwdziałaniu Przemocy w Rodzinie (Dz. U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289) z późn. zmianami;

4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. 2023 poz. 1870);

5. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich;

6. Kodeksu postępowania karnego – art. 304, Kodeks postępowania karnego – art.162;

7. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych);

8. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526);

Objaśnienie terminów

1. Dziecko – to każda osoba do ukończenia 18 roku życia.

2. Małoletni- to każda osoba do ukończenia 18 roku życia.

3. Młodzież – kategoria społeczna osób młodych, czyli znajdujących się w stanie przejściowym między dzieciństwem, a dorosłością (dojrzałością).

4. Personel – każdy pracownik DSM bez względu na formę zatrudnienia, w tym współpracownik, stażysta, wolontariusz lub inna osoba, która z racji pełnionej funkcji lub zadań ma (nawet potencjalny) kontakt z dziećmi.

5. Kierownik – Kierownik placówki.

6. Specjalista – pracownicy SCR: np. pedagog, psycholog, psychotraumatolog, interwent kryzysowy, prawnik.

7. Opiekun dziecka – osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny, a także rodzic zastępczy.

8. SCR – Saskie Centrum Rodziny Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej ul. Francuska 34, 03-905 Warszawa.

9. Krzywdzenie dziecka – popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbanie.

10. Przemoc – według definicji WHO przemocą jest “Celowe użycie siły fizycznej lub władzy, sformułowane jako groźba lub rzeczywiście użyte, skierowane przeciwko samemu sobie, innej osobie, grupie lub społeczności, które prowadzi do wysokiego prawdopodobieństwa spowodowania obrażeń cielesnych, śmierci, szkód psychologicznych, wad rozwoju lub braku elementów niezbędnych do normalnego życia i zdrowia.”

11. Przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.

12. Przemoc psychiczna (emocjonalna) – to jednorazowe lub powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, wciąganie dziecka w konflikt dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości, stawianie dziecku wymagań i oczekiwań, którym nie jest ono w stanie sprostać. Jej celem jest naruszenie godności osobistej.

13. Wykorzystywanie seksualne – to każde zachowanie, które prowadzi do seksualnego zaspokojenia kosztem dziecka. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas.

14. Zaniedbywanie – jest określane jako ukryta forma przemocy. Polega na niezaspokajaniu podstawowych potrzeb psychicznych i/lub biologicznych, niezapewnianie mu odpowiedniego pożywienia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, brak dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego.

15. Cyberprzemoc to stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: sms, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w Internecie, portale społecznościowe i inne.

Rozdział I

ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA DZIECI/MŁODZIEŻY

Pracownicy SCR w ramach wykonywanych obowiązków w ramach umowy o pracę, umowy zlecenia, czy porozumienia o wolontariacie zwracają uwagę na czynniki ryzyka i objawy krzywdzenia małoletnich dzieci/młodzieży. Każdy pracownik SCR, który zauważy lub podejrzewa, że małoletni jest krzywdzony zobowiązany jest zareagować, a w sytuacji koniecznej udzielić pomocy.

Pracownicy SCR i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub inne informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom
w ramach działań interwencyjnych.

Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dzieci/młodzieży i zobowiązani są do troski o bezpieczeństwo małoletnich zgodnie ze swoimi kompetencjami, obowiązującym prawem oraz przepisami wewnętrznymi placówki.

Pracownicy znają i stosują zasady ustalone w placówce bezpiecznych relacji personel – dziecko i dziecko – dziecko.

Rozdział II

PROCEDURY INTERWENCJI W PRZYPADKU PODEJRZENIA KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO LUB POSIADANIA INFORMACJI O JEGO KRZYWDZENIU

1. Zakres zadań poszczególnych pracowników Saskiego Centrum Rodziny w przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji, że małoletni jest krzywdzony:

Kierownik placówki:

• Przyjmuje zgłoszenie o krzywdzeniu lub podejrzeniu krzywdzenia małoletniego.

• Bierze udział w rozmowie z rodzicami lub opiekunami prawnymi.

• W sytuacjach podejrzenia przemocy domowej wobec małoletniego podejmuje decyzję o uruchomieniu procedury „ Niebieskie Karty”.

• W przypadku, gdy małoletni doświadcza przemocy domowej lub jeżeli rodzice/opiekunowie prawni odmawiają współpracy z SCR składa wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu lub zawiadamia policję lub prokuraturę o podejrzeniu przestępstwa.

• W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia małoletniego zawiadamia pogotowie i policję.

• W sytuacji, gdy sprawcą przemocy jest osoba dorosła spoza rodziny zawiadamia policję. W przypadku, gdy sprawcą przemocy jest nieletni, a wcześniej podjęte metody postępowania okazały się nieskuteczne zawiadamia sąd.

• Organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla małoletniego.

• Prowadzi nadzór nad prowadzeniem przypadku dziecka krzywdzonego.

• Zapewnia pomoc innym pracownikom w realizacji ich zadań np. ułatwia konsultacje trudnych spraw ze specjalistami, organizuje szkolenia w zakresie reagowania na przemoc wobec małoletnich.

Np. Pedagog, psycholog, psychotraumatolog, interwent kryzysowy:

• Przyjmuje i odnotowuje sprawę zgłoszenia przemocy w rodzinie.

• Dokumentuje podejmowane działania względem małoletniego i jego rodziny.

• Diagnozuje sytuację dziecka i jego rodziny.

• Przeprowadza rozmowy z małoletnim oraz jego rodzicami/prawnymi opiekunami.

• Pozostaje w kontakcie z Kierownikiem SCR i innymi specjalistami w sprawach dotyczących małoletniego.

• Pomaga pracownikom placówki we właściwym postępowaniu względem ofiary przemocy.

• Informuje rodziców/opiekunów prawnych o możliwych kierunkach wsparcia dziecka.

• Pomaga rodzicom w zrozumieniu typowych reakcji dzieci/młodzieży na różnorodne sytuacje.

• Kieruje dziecko oraz rodziców do placówek specjalistycznych.

• Współpracuje ze specjalistami pomagającymi dziecku i jego rodzinie.

• Uruchamia procedurę „Niebieskie Karty” poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta -A” powiadamiając wcześniej Kierownika SCR.

• Opracowuje plan wsparcia dla krzywdzonego dziecka.

• Umożliwia poszerzanie wiedzy i umiejętności związanych z pozytywnymi metodami wychowawczymi oraz ochroną małoletniego przed zagrożeniami.

• Dba o to, by na terenie SCR znajdowały się powszechnie dostępne informacje o organizacjach i instytucjach pomagających ofiarom przemocy.

• Dba o realizację treści z zakresu bezpieczeństwa i profilaktyki w bieżącej pracy z dziećmi i ich opiekunami.

Wolontariusze zatrudnieni w ramach porozumienia o wolontariacie:

• Reagują na objawy przemocy oraz niepokojące zachowania, których mogą być świadkami.

• Zgłaszają obserwowane niepokojące sygnały Kierownikowi.

• Stosują się do zaleceń specjalistów w obszarze postępowania z dzieckiem.

2. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy domowej:

Zasady podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka:

• Interwencja powinna być podjęta niezwłocznie, w celu zapewnienia bezpieczeństwa dziecka.

• Interwencja powinna być przeprowadzona w sposób delikatny i profesjonalny, z poszanowaniem godności dziecka.

• Interwencja powinna być przeprowadzona w sposób poufny, z zachowaniem tajemnicy danych osobowych dziecka.

W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka informację taką należy zgłosić do kierownika/specjalisty SCR, który ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej w postaci Karty interwencji (załącznik nr 1). Specjalista przekazuje tę informację oraz notatkę kierownikowi SCR.

Kierownik SCR we współpracy ze specjalistami badają okoliczności sprawy starając się zebrać jak najwięcej informacji o sytuacji dziecka. Informacje te mogą pochodzić od dziecka, jego rodziny, pracowników lub innych osób. Na ich podstawie oceniane jest czy istnieje ryzyko krzywdzenia dziecka. Jeśli tak należy natychmiast podjąć działania chroniące dziecko i zgłosić sytuację odpowiednim organom (Policja, Prokuratura, Sąd, PCPR). Kierownik wraz z zespołem specjalistów podejmuje decyzję o wdrożeniu procedury „Niebieska Karta. Specjaliści opracowuje plan wsparcia dla krzywdzonego dziecka.

Należy pamiętać, że krzywdzenie dziecka to przestępstwo.
Każdy, kto podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone, ma obowiązek zgłosić to odpowiednim organom.

3. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że małoletni jest ofiarą przemocy ze strony pracownika SCR

Osoba podejrzewająca krzywdzenie małoletniego w ośrodku przez pracownika zgłasza problem kierownikowi, jeśli dotyczy kierownika, zgłasza Dyrektorowi Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej.

Kierownik podejmuje działania w celu zbadania sprawy: rozmowa
z dzieckiem, rozmowa z pracownikiem na temat podejrzenia krzywdzenia, rozmowa i innymi pracownikami ośrodka lub ze świadkami krzywdzenia, obserwacja pracownika itd. Powiadamia o podejrzeniu krzywdzenia dziecka jego rodzica/prawnego opiekuna, o ile to nie on zgłaszał ten fakt. Kierownik SCR po potwierdzeniu informacji podejmuje działania zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa ogólnego i prawa pracy np. stosuje karę porządkową, powiadamia prokuraturę lub kieruje sprawę do Dyrektora Caritas Diecezji Warszawsko -Praskiej.

W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez kierownika SCR fakt ten należy zgłosić do Dyrektora Caritas Diecezji Warszawsko -Praskiej, który podejmuje działania w celu zbadania sprawy: rozmowa z dzieckiem, rozmowa z pracownikiem na temat podejrzenia krzywdzenia, rozmowa i innymi pracownikami ośrodka lub ze świadkami krzywdzenia, obserwacja pracownika itd. Dyrektor po potwierdzeniu informacji podejmuje działania zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa ogólnego i prawa pracy np. stosuje karę porządkową lub powiadamia prokuraturę.

4. Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia dziecka przez rodzica lub członka rodziny innego dziecka

W ramach jednej z form wsparcia realizowanego w SCR – osoba będąca świadkiem krzywdzenia małoletniego przez rodzica lub dorosłego członka rodziny innego dziecka zgłasza problem pracownikowi SCR. Kierownik wraz zespołem specjalistów przeprowadzają rozmowę z wyżej wymienionymi osobami na temat zdarzenia, pouczają i podają możliwe sposoby rozwiązania sytuacji. O zaistniałym fakcie krzywdzenia dziecka oraz o rozmowie przeprowadzonej przez kierownika i specjalistów z rodzicem lub członkiem rodziny innego dziecka, który dokonał krzywdzenia zostają powiadomieni rodzice/prawni opiekunowie skrzywdzonego dziecka. Krzywdzonemu dziecku zostaje udzielone wsparcie pedagoga
i psychologa. W przypadku, gdy sytuacja powtórzy się, kierownik powiadamia o tym fakcie policję.

5. Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez innych małoletnich

Pracownicy SCR są zobowiązani do bezpośredniej, natychmiastowej reakcji na akty agresji i przemocy rówieśniczej. Mogą ją przerwać poprzez komunikaty słowne, a w uzasadnionych sytuacjach, gdy małoletni nie reagują na te komunikaty rozdzielenie ich. Jeżeli stan dzieci wskazuje na zagrożenie ich zdrowia lub życia pracownik ośrodka wzywa pomoc medyczną.

Pracownik rozmawia z ofiarą i sprawcą przemocy dążąc do zaniechania konfliktu. Informuje o incydencie kierownika. Jeżeli akty agresji i przemocy nie są incydentalne kierownik lub specjalista placówki przeprowadza rozmowę z krzywdzonym dzieckiem (gdzie, kiedy dochodzi do zdarzeń, jaka jest ich częstotliwość itd.), rozmawia ze sprawcą/sprawcami oraz
z ewentualnymi świadkami zdarzeń. Kierownik lub specjalista prowadzi rozmowy z rodzicami/opiekunami prawnymi zaangażowanych w sytuację dzieci.

Małoletnim zapewnia się pomoc psychologiczno-pedagogiczną zgodnie z ich potrzebami.

Małoletniego będącego sprawcą przemocy pracownicy SCR obejmują dodatkowo stałą opieką i kontrolą w obszarze relacji z dzieckiem będącym jego ofiarą.

Z dziećmi, które były świadkami przemocy specjalista omawia przebieg zdarzenia ukierunkowując rozmowę na to, jak sobie radzić w trudnych sytuacjach, jak reagować na krzywdzenie i komu zgłaszać, gdy dochodzi do takiego krzywdzenia.

W przypadku, gdy sprawca agresji/przemocy jest nieznany, Kierownik lub specjalista po rozpoznaniu sprawy informują rodziców/opiekunów prawnych poszkodowanego dziecka o możliwości zawiadomienia policji lub sami zawiadamiają policję.

6. Procedura postępowania w przypadku ujawnienia cyberprzemocy

Pracownik lub inna osoba posiadająca wiedzę o cyberprzemocy informuje o tym fakcie specjalistę lub Kierownika SCR.

Osoba, do której zgłoszono zdarzenie cyberprzemocy zobowiązana jest:

• wyjaśnić zdarzenie, ustalić okoliczności zajścia i ewentualnie ustalić sprawcę,

• porozmawiać z poszkodowanym małoletnim (zapewnić wsparcie psychiczne, poradę),

• powiadomić opiekunów poszkodowanego małoletniego o zdarzeniu,

• zaproponować pomoc psychologiczno-pedagogiczną poszkodowanemu jeżeli jest taka potrzeba,

• porozmawiać ze sprawcą, o ile jest on znany i zobowiązać go do zaprzestania dalszej cyberprzemocy oraz usunięcia jej dotychczasowych skutków z sieci,

• powiadomić opiekunów sprawcy o zajściu, omówić z nimi zachowanie sprawcy.

W przypadku, gdy sprawca nie stosuje się do ustaleń i jeśli nadal nie zaprzestał wszelkich form cyberprzemocy względem małoletniego kierownik podejmuje stosowne działania prawne.

W przypadku, gdy sprawca cyberprzemocy jest nieznany kierownik lub specjalista, po rozpoznaniu sprawy, informują rodziców/opiekunów prawnych poszkodowanego dziecka o możliwości zawiadomienia policji.

W SCR nie udostępniamy hasła do Wi-fi, ani nie realizujemy zajęć dla dzieci
z wykorzystanie Internetu. Jeśli dziecko ma dostęp do Internetu prywatnie, za zgodą rodziców, nie ponosimy za to odpowiedzialności.

7. Procedura składania zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz zawiadomienia sądu rodzinnego i nieletnich

W przypadku uzyskania informacji, że małoletni, który nie ukończył 18 roku życia, może być lub jest ofiarą przestępstwa, należy podjąć poniższe kroki.

Kierownik lub specjalista przeprowadza rozmowę z dzieckiem w celu potwierdzenia faktu popełnienia przestępstwa. Adekwatnie do wieku dziecka informuje go o tym, jakie działania jest zobowiązany podjąć i upewnia się, że dziecko będzie w dotychczasowym miejscu zamieszkania bezpieczne na czas prowadzonych działań.

Kierownik lub specjalista przeprowadza rozmowę z rodzicem/opiekunem dziecka informując o zamiarze podjęcia określonych działań i przedstawia propozycję ustalenia planu wsparcia, który uwzględnia informacje o specjalistycznych placówkach pomocy dziecku.

Kierownik ustala z rodzicami/opiekunami prawnymi plan bezpieczeństwa (pomocy dziecku) poprzez określenie sposobu powstrzymania przemocy wobec niego ze strony dorosłych. Ponadto ustala harmonogram kontaktów z osobami i instytucjami wspierającymi rodzinę w sytuacji przemocy wobec dziecka.

Kierownik informuje rodziców/opiekunów o obowiązku SCR zgłaszania do prokuratury, policji, sądu rodzinnego i nieletnich oraz do WCPR w Warszawie przemocy wobec małoletniego. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub odmawiają podjęcia działań proponowanych przez kierownika niezwłocznie składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rodzinnego i nieletnich.

Zawiadomienie powinno zawierać następujące informacje:

• imię i nazwisko oraz adres zawiadamiającego,
• imię i nazwisko, wiek dziecka,
• opis rodzaju i charakteru zagrożenia dla dziecka,
• miejsce i czas zdarzenia,
• osoby zaangażowane w zdarzenie.

Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji.

Rozdział III

ZASADY OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH ORAZ WIZERUNKU MAŁOLETNICH W PLACÓWCE

SCR zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych małoletnich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

SCR uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia mu ochronę wizerunku. Na stronie internetowej SCR wizerunek, na którym znajduje się dziecko sfotografowane/filmowane może być umieszczone tylko za zgodą rodzica/opiekuna prawnego.

Pracownikowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.

W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik placówki może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podawanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka bez wiedzy i wcześniejszej zgody tego opiekuna.

Rozdział IV

ZASADY UDOSTĘPNIANIA PRACOWNIKOM, MAŁOLETNIM I ICH RODZICOM/OPIEKUNOM STANDARDÓW DO ZAZNAJOMIENIA I STOSOWANIA

Standardy są zamieszczone na stronie internetowej SCR pod adresem www.saskie-centrum.caritas.pl oraz w placówce w miejscu ogólnodostępnym.

Każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się z standardami po zawarciu umowy o pracę. Zapoznanie się ze standardami pracownicy SCR potwierdzają podpisem.

Rodzice/prawni opiekunowie małoletnich zapoznawani są ze standardami w zakresie potrzebnym do udzielenia jednej z form wsparcia realizowanego w SCR dzięki dofinansowaniu administracji publicznej, a dzieci zapoznawane są ze standardami ochrony małoletnich przez specjalistę adekwatnie do wieku.

Rozdział V

ZASADY BEZPIECZNEJ REKRUTACJI PERSONELU

Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników ustala Dyrektor Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej. Praktyki obowiązkowe to:

• • wymagane kwalifikacje kandydatów/kandydatek;

  • wymagane dane identyfikacyjne kandydatów/kandydatek;

  • weryfikacja kandydatów/kandydatek w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym;

  • zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego, rejestrów karalności państw trzecich lub oświadczenie o niekaralności za przestępstwa (Załącznik nr 2):

    • przeciwko wolności i obyczajności seksualnej (rozdz. XIX KPK)

    • przeciwko życiu i zdrowiu ( rozdz. i XXV KPK)

    • znęcania się (art.207 KPK)

    • handel ludźmi (art.189a).

Rozdział VI

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI POMIĘDZY PRACOWNIKAMI A MAŁOLETNIM, ZACHOWANIA NIEDOZWOLONE WOBEC MAŁOLETNICH

Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownicy SCR traktują dziecko z szacunkiem uwzględniając jego godność i potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie. Realizując te cele, personel działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji. Zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi obowiązują̨ wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy. Znajomość i zaakceptowanie zasad potwierdza się, podpisując odpowiednie oświadczenie.

1. Komunikacja z małym dzieckiem

W komunikacji z dzieckiem należy zachować cierpliwość i szacunek oraz dostosować jego poziom do wieku dziecka. W przypadku dzieci z niepełnosprawnościami oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi należy wziąć pod uwagę ich trudności komunikacyjne, zwracać uwagę na ich mimikę, gesty, sposób zachowania.

Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka. Nie wolno krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z zagrożenia jego bezpieczeństwa lub innych osób.

Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych małoletnich. Informacjami wrażliwymi są wizerunek dziecka, informacje o jego sytuacji edukacyjnej, rodzinnej, ekonomicznej, zdrowotnej, opiekuńczej i prawnej.

Podejmując decyzje dotyczące małoletniego, należy poinformować go o tym i starać się brać pod uwagę jego oczekiwania.

Należy szanować prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić małoletniego, wyjaśnić mu to najszybciej, jak to możliwe.

Nie wolno zachowywać się w obecności małoletnich w sposób niestosowny. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej. Należy zapewnić dziecko, że jeśli czuje się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, może o tym powiedzieć pracownikowi ośrodka lub rodzicowi i może oczekiwać odpowiedniej reakcji i/lub pomocy.

2. Działania z małoletnimi

Należy doceniać i szanować wkład małoletniego w podejmowane działania, aktywnie go angażować i traktować równo bez względu na płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd.

W przypadku dzieci z niepełnosprawnościami oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi należy dostosowywać wymagania do indywidualnych możliwości psychofizycznych dzieci.

Nie wolno nawiązywać z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie dzieciom treści erotycznych i pornograficznych, bez względu na ich formę. Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie małoletnim przez pracownika lub pracownikiem przez małoletniego, muszą być raportowane kierownikowi SCR. Jeśli jest się ich świadkiem, należy reagować stanowczo, ale
z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.

Nie wolno utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków uczniów, jeśli kierownik nie został o tym poinformowany, nie wyraził na to zgody i nie uzyskał zgód rodziców/opiekunów prawnych dziecka.

Nie wolno proponować małoletniemu alkoholu, wyrobów tytoniowych, środków psychoaktywnych, napojów energetycznych ani nielegalnych substancji. Nie wolno używać powyższych środków ani być pod ich wpływem w ich obecności.

Nie wolno zachowywać się w sposób prowadzący do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych.

3. Kontakt fizyczny z małoletnim

Każde działanie przemocowe wobec małoletniego jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu. Bezpośredni kontakt z dzieckiem oparty jest na poszanowaniu jego intymności i godności. Przykładowe formy takiego kontaktu, to:

• kontakty na zajęciach rodzinno-integracyjnych,

• kontakty na zajęciach z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej,

• pomoc w codziennym funkcjonowaniu dzieciom w związku nieporadnością dziecka wynikającą z jego wieku lub jego dysfunkcji (niepełnosprawność, afazja, autyzm, niedowidzenie etc.),

• działania z zakresu pomocy przedmedycznej (działania ratunkowe związane z udzieleniem pierwszej pomocy),

• stanowcze interwencje wychowawcze prowadzone w bezpośrednim kontakcie fizycznym są dopuszczalne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia dotyczących konfliktów pomiędzy uczestnikami zajęć realizowanych w ramach projektów SCR (rozdzielenie zwaśnionych stron, przytrzymanie, obezwładnienie),

• zagrożenie lub panika spowodowane czynnikami zewnętrznymi (pożar, intensywne zjawiska atmosferyczne, niebezpieczne zachowania osób trzecich itp.),

• w sytuacjach, gdy małoletni zachowuje się agresywnie i zagraża bezpieczeństwu swojemu i innych, a wcześniejsze komunikaty słowne nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, dopuszcza się użycie siły poprzez przytrzymanie go bez zgody rodzica.

Niedopuszczalne są intencjonalne zachowania wobec dziecka wzbudzające poczucie zagrożenia lub noszące znamiona:

• przemocy fizycznej (np. popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, kopanie, szarpanie etc.),

• erotyzowania relacji (flirt słowny, dwuznaczny żart, zły dotyk, wyzywające spojrzenie), dotykanie dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny,

• seksualizacji relacji (obcowanie płciowe i inne czynności seksualne).

• angażowanie się w pomoc przy czynnościach pielęgnacyjno-higienicznych bez zgody rodzica,

• angażowanie się w brutalne zabawy fizyczne.

Pracownik SCR, wolontariusz czy praktykant zawsze musi być przygotowanym na wyjaśnienie swoich działań względem dziecka.

Należy zachować szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą sprawić, że małoletni będzie dążył do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach należy reagować z wyczuciem, jednak stanowczo i pomóc mu zrozumieć znaczenie osobistych granic.

Kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.

Rozdział VII

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI MIĘDZY MAŁOLETNIMI,
ZACHOWANIA NIEDOZWOLONE W RELACJI DZIECKO-DZIECKO

Naczelną zasadą relacji jest postępowanie z szacunkiem, przy uwzględnianiu godności
i potrzeb wszystkich dzieci. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec innego dziecka w jakiejkolwiek formie. Małoletni powinni szanować prawo innych dzieci do prywatności
i respektować ich granice.

Dzieciom nie wolno:

• używać przemocy, znęcać się nad dziećmi słabszymi, używać obraźliwego języka, krzyczeć na inne dzieci, wzajemnie się zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać,

• używać wulgarnych słów, gestów i żartów, czynić obraźliwych uwag, nawiązywać w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej, nakłaniać lub proponować czynności seksualnych lub je prezentować innym dzieciom,

• wykorzystywać wobec innych dzieci przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby),

• utrwalać wizerunku innych uczniów (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) w sytuacji, gdy nie wyrazili oni na to zgody,

• proponować alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji w tym napojów energetycznych , a także używać ich w obecności innych dzieci.

Rozdział VIII

MONITORING STOSOWANIA POLITYKI

Za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki i prowadzenie rejestru zgłoszeń (załącznik nr 3) oraz za proponowanie zmian w Polityce odpowiedzialny jest Kierownik SCR.

Kierownik, minimum raz w roku, przeprowadza wśród pracowników SCR ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 4 do niniejszej Polityki. W ankiecie pracownicy mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w placówce. Kierownik dokonuje opracowania wypełnionych przez pracowników placówki ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i upublicznia nowe brzmienie Polityki.

Standardy i Polityka ochrony małoletnich przed krzywdzeniem wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Ogłoszenie nowych Standardów i Polityki pracownikom SCR następuje podczas zebrania pracowników, a zapoznanie się z dokumentem jest potwierdzane podpisem.

Treść nowej Polityki jest umieszczona w miejscu ogólnie dostępnym w placówce SCR oraz na stronie internetowej SCR.